ทนงศักดิ์ ศุภการ มีชื่อจริงว่า ทนงศักดิ์ ศุภทรัพย์ (เดิมใช้นามสกุลว่า หาทรัพย์) มีชื่อเล่นว่า นง เกิดเมื่อวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2504 ที่โรงพยาบาลหัวเฉียว โดยเป็นลูกคนที่ 2 ในบรรดาพี่น้องทั้งหมด 5 คน จบการศึกษาจากโรงเรียนบำรุงรักษาและโรงเรียนไตรมิตรวิทยาลัย เข้าสู่วงการบันเทิงเมื่อปี พ.ศ. 2525 ขณะเรียนอยู่ชั้นปีที่ 2 คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง จากการชักชวนของศุภักษร ผู้กำกับภาพยนตร์ชื่อดังในขณะนั้น
มีผลงานมากมาย ทั้งภาพยนตร์และละคร โดยที่เคยเป็นนักแสดงในบทนำมาก่อน มีผลงานเช่น เธอกับฉัน ในปี พ.ศ. 2525 และ สมการวัย ในปี พ.ศ. 2532 ละครโทรทัศน์ทางช่อง 7 คู่กับ อรพรรณ พานทอง ในด้านภาพยนตร์ ได้แก่ กุนซืออ้วน ในปี พ.ศ. 2525 และ แก็งค์ไอติม ในปี พ.ศ. 2526 คู่กับ อรพรรณ พานทอง และ จุ๋มจิ๋ม เข็มเล็ก ทั้ง 2 เรื่อง
ส่วนผลงานในฐานะนักแสดงประกอบ เช่น ลอดลายมังกร ในปี พ.ศ. 2535 ทางช่อง 7 และในปี พ.ศ. 2549 ทางช่อง 5, ดิน น้ำ ลม ไฟ ทางช่อง 3, ทะเลสาปสีเลือด ทางช่อง ITV ในปี พ.ศ. 2550, เพลงรักข้ามภพ ทางช่อง 7 ในปี พ.ศ. 2552, ตะวันยอแสง ทางช่อง 7 ในปี พ.ศ. 2553 และ รักไม่มีวันตาย ทางช่อง 3 ในปี พ.ศ. 2554 เป็นต้น
ชีวิตครอบครัว สมรสแล้ว มีลูก 3 คน เป็นชาย 2 หญิง 1 โดยภรรยาได้เสียชีวิตไปแล้วตั้งแต่ต้นปี พ.ศ. 2549 ด้วยโรคมะเร็ง จึงต้องรับภาระเลี้ยงลูกเพียงคนเดียวนับแต่นั้นเป็นต่อมา นอกจากการเป็นนักแสดงแล้ว ทนงศักดิ์ยังเป็นนักถ่ายภาพมืออาชีพ ทั้งภาพนิ่งและภาพเคลื่อนไหว มีงานประจำที่นิตยสารพลอยแกมเพชร และเคยถวายงานถ่ายภาพรับใช้สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ มาแล้วด้วย
